Polowanie na Snarka.~

• Efemeria
• Polowanie na Snarka
• Gałczyński i pompa
• Rusinka makabreska

Marcowe spotkania ze Snarkiem nie zaczęły się entuzjastycznie. Początkowo propozycję napisania o polskich tłumaczeniach poematu The Hunting of the Snark Lewisa Carrolla przyjęłam sceptycznie. W odróżnieniu od Alicji  to nie moja bajka a raczej  „Męka w ośmiu Konwulsjach”. Jednakże z przyczyn rodzinnych, Snark był kuszącym wyzwaniem. Jeśli chodzi o tekst literacki, pisałam o tym w Lutowych spotkaniach z Alicją. Wśród nielicznych materiałów o Snarku, które wówczas zebrałam, jeden artykuł wyraźnie odstawał do całości. Teoretycznie wszystko się zgadzało – „Polowanie na Snarka – Męczarnia w trzech konwulsjach” autorstwa Zofii Miechowskiej. Nawet początek artykułu brzmiał  znajomo: „Wytropimy tu Snarka!” , Bosman ozwał się żwawo,…” ,  potem następowały informacje o Lewisie Carrollu i Snarku vel Żmirłaczu. Z poematu Carrolla wiadomo, że jest pięć niewątpliwych znaków, po których każdy pozna prawdziwego Snarka. Według Barańczaka pierwszą cechą jest:

smak, niezbyt słony, lecz ostry,

Trochę też przydymiony,

jak dźwięk grany na flecie,

Lub szeptane w krypcie paternostry.

Spotkania Snarka z matematyką

Co zaskakiwało, chociaż przy Snarku wszystko jest możliwe, to informacja, że był to odczyt wygłoszony na XLIII Szkole Matematyki Poglądowej. Można zadać pytanie, co łączy literaturę z matematyką? Odpowiedź okazuje się prosta  –  jedna osoba w dwóch wersjach: Lewis Carroll, autor Alicji, Snarka i innych nonsensownych wierszy; oraz Charles Lutwidge Dodgson, matematyk, autor wielu prac z matematyki i logiki. Dla antyentuzjastów matematyki Snark może okazać się Boojumem. W opublikowanym odczycie Zofia Miechowicz, wykładowczyni matematyki, opisała Snarka, jako bestię, „która charakteryzuje się przede wszystkim tym, że jest nieuchwytna i niewyobrażalna”. Współczesnym łącznikiem miedzy literaturą a matematyką okazał się Martin Gardner. Jeśli zainteresowanie „Alicją w Krainie Czarów” wykracza poza zwykłą sympatię czytelnika dla bohaterki, to nazwisko Gardnera jest oczywiste. Jego „Annotated Alice” to Biblia czy Wikipedia dla Alicjologów. Podobno sprzedano już ponad milion egzemplarzy. W Polsce najlepszym przykładem jest dwujęzyczne tłumaczenie Stillera i jego komentarzami opartymi głównie na wyjaśnieniach Gardnera.

Graf Snark a Martin Gardner

Martin Gardner był niekwestionowanym autorytetem, jeśli chodzi o twórczość Lewisa Carroll. Ponadto był propagatorem nauki, a szczególnie matematyki rekreacyjnej. Wydawał książki i przez ćwierć wieku prowadził dział Gry matematyczne w amerykańskim popularnonaukowym miesięczniku „Scientific American”. Nie tylko obie Alicje zaopatrzył w naukowe komentarze, ale także i The Hunting for the Snark. Być może dlatego w 1976 roku, w stulecie powstania tego nonsensownego poematu, Martin Gardner nazwał jeden z obiektów matematycznych Snarkiem. Dokładnie Snarkiem może być graf spójny i dlatego musi spełniać trzy dodatkowe warunki, z których najbardziej podoba mi się czwarty. Graf Snark musi mieć krawędzie, które uda się pokolorować poprawnie  (…) przy użyciu czterech barw, natomiast nie uda się tego zrobić mając do dyspozycji trzy kolory.  I teraz zastanawiam się czy wolę Snarka jako „spójny graf kubiczny bez mostów i o indeksie chromatycznym równym 4” czy za Stillerem, „jako pieczeń kruchszą od ostrygi dwudniowej”.

Zjeść Snarka czy rozwiązać zadanie

„Alicja w Krainie Czarów” od ponad stu pięćdziesięciu lat jest wszechobecna w różnych obszarach życia. W rezultacie można zaobserwować ekstrema – od panegiryków poprzez Snarki do fantastycznych skojarzeń. Dlatego byłam ostrożna, gdy doczytałam, że snark występuje w matematyce. Musiałam upewnić się u specjalistów. Kolega matematyk nie tylko potwierdził istnienie grafów zwanych Snarkami, ale zwrócił moją uwagę na pewien film. Otóż w „Buntowniku z wyboru” – „Good Will Hunting” w czternastej minucie filmu młody człowiek grany przez Matta Damona rozwiązuje jedno z ćwiczeń korzystając z własności grafów. Oglądałam kiedyś ten film, ale zwróciłam uwagę raczej na Robina Williamsa. Myślę, że tylko matematyk mógł dostrzec Snarka. (Dziękuję, Koledze matematykowi) I właśnie ta czternasta minuta sprawiła, że rozpoczęłam prawdziwe „Polowanie na Snarka”, a do tego najlepiej nadaje się sieć. Dzień spędzony w Internecie przyniósł nadspodziewany połów.  Okazało się, że Snarków ci u nas dostatek.

Polowanie na Snarka

Marcowe spotkania oznaczały jednocześnie pożegnanie ze Żmirłaczem Roberta Stillera. Być może nowa nazwa na Snarka brzmi dla Polaków intrygująco, ale polski matematyk, programista, muzyk, lekarz, kulturoznawca, językoznawca może nie skojarzyć Żmirłacza ze znanym sobie Snarkiem. Przykładów nazbierałam zaskakująco dużo, co pokazuje poniższa lista.

• Matematyka – Graf  – “struktura matematyczna służąca do przedstawiania i badania relacji między obiektami”. Zapewne ciekawe dla matematyków.
• Fizyka – Dlaczego fizycy polują na Snarka?
• Informatyka  – projektowanie struktury witryn internetowych
• Botanika – Hunting the Snark: the flawed search for mythical Jurassic angiosperms.  Polowanie na Snarka: wadliwe poszukiwanie mitycznych jurajskich roślin okrytonasiennych.

• Statki, broń, gry  –
  • Snark, bezzałogowy pocisk nuklearny, stanowił ważny krok w technologii zbrojeniowej podczas zimnej wojny.
  • XENOPEDIA  – frachtowiec towarowy;
  • Snark (…) to małe, czerwone i okrągłe stworzenie z Xen, z dużym (w porównaniu do reszty ciała) zielonym okiem oraz dość długimi czułkami. Snarki są zwykle spokojnymi zwierzętami, które przejawiają pewne oznaki inteligencji, jednak gdy zauważą jakiekolwiek żywe stworzenie inne niż Snark, natychmiast ruszają do ataku.
  • House of Snark
• Marketing – Brand equity: Snark or boojum? 
• Kryptowaluta – “Zk-SNARK to akronim oznaczający „zwięzły, nieinteraktywny argument wiedzy o zerowej wiedzy”. Zk-SNARK to dowód kryptograficzny … “
• Architektura – Snark – Pracownia Architektoniczna w Tokio 
• Pub  – na Isle of White
• Zdrowie –  platforma łącząca lekarzy z pacjentami ; Hunting for the SNARK in metabolic disease
• Film – The Hunting of the Snark – Full Show! i inne
• Muzyka – gitara –  Precyzyjne, szybkie  i tanie tunery
• Książki:  

1. „Snark, It’s Mean, It’s Personal, and It’s Ruining Our conversation” David Denby. Ważna książka , ponieważ wiąże się z nowym znaczeniem (w stosunku do tego, które nadał mu Lewis Carroll). To jeszcze nie hejt, ale SNARK może równie dobrze zrujnować komuś karierę.  „In politics, snark means the lowest, most insinuating and insulting side can win. For the young, a savage piece of gossip could ruin a reputation and possibly a future career. And for all of us, snark just sucks the humor out of life.” Ciekawa recenzja książki w Guardianie. 
2. “Snark: Being a True History of the Expedition That Discovered the Snark and the Jabberwock … and Its Tragic Aftermath” David Elliot, New Zealand
3. „Żegluga na jachcie Snark” Jack London z 1939 roku – wahałam się czy umieścić ją pod hasłem książki czy łodzie

• Ortografia  SNARK = TYLDA  .~= ironia, oprócz innych znaczeń